Τι είναι αυτό που κάνει καλό στον θυρεοειδή;
Ο θυρεοειδής αδένας είναι ο μεγαλύτερος ενδοκρινής αδένας του ανθρώπινου σώματος. Εντοπίζεται στην πρόσθια περιοχή του τραχήλου, μπροστά και εκατέρωθεν της τραχείας, έχει μάζα περίπου 20 γραμμάρια και αποτελείται από 2 λοβούς (δεξιό και αριστερό), οι οποίοι συνδέονται μεταξύ τους με τον ισθμό, ενώ ενίοτε υπάρχει και ένας ακόμα λοβός που ξεκινάει από τον ισθμό προς τα άνω και λέγεται πυραμοειδής.
Ο Θυρεοειδής αδένας είναι ο μεγαλύτερος αδένας που βρίσκεται στον τράχηλο. Έχει σχήμα πεταλούδας και αποτελείται απο 2 λοβούς (δεξιό ,αριστερό) που συνδεόνται με τον ισθμό, βρίσκεται μπροστά και εκατέρωθεν της τραχείας, ενώ ενίοτε υπάρχει και ένας ακόμα λοβός που ξεκινάει απο τον ισθμό πρός τα άνω και λέγεται πυραμοειδής.
Ο θυρεοειδής αδένας παράγει τρεις ορμόνες:
- 1) τη θυροξίνη ή τετραϊωδοθυρονίνη (Τ4)
- 2) την τριιωδοθυρονίνη (Τ3) που ρυθμίζουν το μεταβολισμό όλων των ιστών,
- 3) την καλσιτονίνη που ελαττώνει τα επίπεδα του ασβεστίου του αίματος. Η σύνθεση και η έκκριση των θυρεοειδικών ορμονών ρυθμίζεται από τη θυρεοειδοτρόπο ορμόνη (TSH) που παράγεται στην υπόφυση, η οποία, με τη σειρά της, εξαρτάται από την έκκριση της θυρεοεκλυτικής ορμόνης (TRH) που παράγεται στον υποθάλαμο.
Πώς θα προστατεύσουμε τον οργανισμό μας;
Η επαρκής πρόσληψη θρεπτικών συστατικών παίζει ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στη σωστή λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα. Παρακάτω, γίνεται αναφορά των κυριότερων ιχνοστοιχείων και των τροφών που τα περιέχουν.
1.Το ιώδιο
Ο θυρεοειδής παράγει τις θυρεοειδικές ορμόνες χρησιμοποιώντας ιώδιο, το οποίο προσλαμβάνεται με τις τροφές και απορροφάται από το έντερο. Η μέση ημερήσια πρόσληψη είναι 100-150mg. Τρόφιμα όπως τα θαλασσινά ψάρια, τα οστρακοειδή και τα φύκια αποτελούν καλές πηγές ιωδίου αλλά ιώδιο περιέχουν και πολλές άλλες τροφές, όπως το τυρί, το αγελαδινό γάλα, τα αυγά, το γιαούρτι, το παγωτό, η σάλτσα και το γάλα σόγιας κ.ά. Το κοινό επιτραπέζιο αλάτι στην Ελλάδα είναι εμπλουτισμένο με ιώδιο. Πριν από τον εμπλουτισμό του, η ιωδοπενία αποτελούσε πολύ συχνό αίτιο υποθυρεοειδισμού στη χώρα μας.
2. Το σελήνιο
Το σελήνιο συμβάλλει στη διατήρηση της σωστής συγκέντρωσης των θυρεοειδικών ορμονών στο αίμα και τους διάφορους ιστούς, συνεπώς στη σωστή λειτουργία του θυρεοειδή αδένα, ενώ επίσης έχει και αντικαρκινική δράση. Ένζυμα τα οποία περιέχουν σελήνιο συμμετέχουν στην αποτελεσματική διαχείριση των αποθηκών ιωδίου στο σώμα. Τροφές που περιέχουν σελήνιο είναι οι ξηροί καρποί, τα δημητριακά, το κρέας (κυρίως το μοσχαρίσιο), τα πουλερικά, τα μανιτάρια, τα αβγά, τα ψάρια, ο τόνος, τα καβούρια και ο αστακός.
3. Η τυροσίνη
Είναι ένα αμινοξύ το οποίο έχει σημαντικό ρόλο στην παραγωγή των θυρεοειδικών ορμονών, στη φυσιολογική λειτουργία του εγκεφάλου και στη σταθεροποίηση της πίεσης του αίματος. Μπορεί να προσληφθεί με τροφές όπως τα ψάρια, το κοτόπουλο, τα προϊόντα ολικής άλεσης, τα γαλακτοκομικά, οι μπανάνες, τα φασόλια και οι ξηροί καρποί.
4. Ο ψευδάργυρος
Συχνά η συμπληρωματική λήψη ψευδαργύρου μπορεί να αναστρέψει τον υποθυρεοειδισμό. Τροφές πλούσιες σε ψευδάργυρο είναι οι ξηροί καρποί, τα δημητριακά ολικής άλεσης, το σιτάρι, η βρώμη, ο αρακάς, τα ψάρια, τα αυγά, τα θαλασσινά, τα φασόλια, τα μανιτάρια, τα σύκα και το κρέας.
5. Ο χαλκός
Είναι απαραίτητος για τη σύνθεση της Τ4 (θυροξίνης), γι αυτό και όταν η διατροφική πρόσληψη του χαλκού είναι περιορισμένη, ο ρυθμός παραγωγής της θυροξίνης μειώνεται. Τροφές που περιέχουν χαλκό είναι τα θαλασσινά, τα ψάρια, το κρέας, οι ξηροί καρποί, τα φασόλια, τα μανιτάρια και τα δημητριακά.
Και τα βότανα είναι σημαντικά
Εκτός από τα παραπάνω ιχνοστοιχεία, τα οποία πρέπει να περιλαμβάνονται απαραιτήτως στη διατροφή του ανθρώπου, υπάρχουν και κάποια βότανα τα οποία φαίνεται ότι πιθανόν να μπορούν να συμβάλλουν στην ομαλοποίηση της λειτουργίας του θυρεοειδούς αδένα. Τα βότανα αυτά συνήθως δρουν καταστέλλοντας τη λειτουργία του υπερδραστήριου θυρεοειδή αδένα.
6. Λυκοπόδιο (Lycopus Europaeus)
Είναι ένα ποώδες φυτό που ελέγχει την υπερλειτουργία του θυρεοειδούς αδένα, καταπολεμώντας την ταχυκαρδία, τις ταχυπαλμίες και τη δύσπνοια και διαστέλλοντας τα αγγεία της καρδιάς. Θεωρείται ανταγωνιστής της θυροξίνης. Βρέθηκε ότι έχει αντισπασμωδικές, αντικαρκινικές, αναλγητικές και διουρητικές ιδιότητες.
7. Μελισσόχορτο (Melissa officinalis)
Είναι γνωστό και ως βάλσαμο λεμονιού. Περιέχει πτητικά έλαια, πολυφαινόνες, τανίνες και φλαβονοειδή και η δράση του βασίζεται στα αιθέρια έλαια που περιέχει. Καταστέλλει τον υπερδραστήριο θυρεοειδή αδένα και έχει αντιφλεγμονώδη και αντιμικροβιακή δράση. Προκαλεί διαστολή των αγγείων με αποτέλεσμα τη μείωση της αρτηριακής πίεσης ενώ δρα ενάντια στην αϋπνία, το στρες και την ευερεθιστότητα.
8. Ραπάνι (Raphanus sativus)
To ραπάνι είναι πλούσιο σε βιταμίνη C. Συμβάλλει στην καλή λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα και ευνοεί την απομάκρυνση των τοξινών. Εξαιτίας του σιναπέλαιου που περιέχει βοηθάει στην αποβολή των χολόλιθων από την χοληδόχο κύστη.
Επίσης, η αντιοξειδωτική δράση της βιταμίνης C συμβάλλει στην ισχυροποίηση της άμυνας του οργανισμού και την επούλωση πληγών μέσω της συμμετοχής της στην ανάπλαση του κολλαγόνου του δέρματος.Τέλος περιέχει τη λουτεΐνη που ανήκει στα καροτενοειδή και έχει αντικαρκινική και αντιοξειδωτική δράση.
.
