Σπλαχνικό λίπος: Πώς θα υπολογίσετε την επικίνδυνη μορφή λίπους – Ποιες οι επιδράσεις του στην υγεία;

Το σπλαχνικό λίπος δεν είναι κάτι που αφορά μόνο τα υπέρβαρα και παχύσαρκα άτομα, καθώς ακόμη και όσοι έχουν φυσιολογικό βάρος, μπορούν να έχουν τη συγκεκριμένη μορφή λίπους.

Τα υψηλά επίπεδα σπλαχνικού λίπους μπορούν να οδηγήσουν σε σοβαρές επιπλοκές, όπως οι καρδιοπάθειες.

Γιατί αποθηκεύεται λίπος στην κοιλιά;

Η συσσώρευση λίπους στην κοιλιά είναι γνωστό ότι σχετίζεται τόσο με το φύλο μας, όσο και με άλλους κληρονομικούς και ορμονικούς παράγοντες.

Το φύλο παίζει σημαντικό ρόλο αφού οι άνδρες έχουν, γενετικά, υψηλότερη προδιάθεση για συσσώρευση σπλαχνικού λίπους. Στις γυναίκες, αντίθετα, τα οιστρογόνα φαίνεται να λειτουργούν προστατευτικά ενάντια στο σπλαχνικό λίπος. Για το λόγο αυτό, με την έλευση της εμμηνόπαυσης (και την ταυτόχρονη πτώση στα επίπεδα οιστρογόνων), η εναπόθεση λίπους στην κοιλιακή περιοχή αυξάνεται, και ο καρδιαγγειακός κίνδυνος εξισώνεται ανάμεσα στα δύο φύλα.

Άλλοι παράγοντες που μπορεί να συμβάλλουν στην κεντρική παχυσαρκία είναι η υπερβολική κατανάλωση φρουκτόζης, η αυξημένη κατανάλωση κρέατος, τρόφιμα πλούσια σε οιστρογονικές ενώσεις και η μειωμένη πρόσληψη υψηλής βιολογικής αξίας πρωτεΐνης κατά τη διάρκεια της ημέρας. Επιπλέον, αυξημένο σπλαχνικό λίπος παρατηρείται σε άτομα με σύνδρομο Cushing και άτομα που ακολουθούν συγκεκριμένη φαρμακευτική αγωγή με κάποια στεροειδή.

Πώς μετράται το σπλαχνικό λίπος;

Το σπλαχνικό λίπος μετράται με μεγάλη ακρίβεια μόνο με μαγνητική τομογραφία (MRI), η οποία είναι, ωστόσο, μία κοστοβόρα διαδικασία και δεν προτείνεται σαν διαγνωστική μέθοδος.

Μέχρι στιγμής, ο πιο απλός δείκτης του σπλαχνικού λίπους είναι η περιφέρεια μέσης. Η περιφέρεια αυτή μετριέται τοποθετώντας μία μεζούρα γύρω από την κοιλιά στο ύψος του στομάχου (περίπου 2 εκ. πάνω από τον αφαλό), αφότου έχετε πάρει μια βαθιά ανάσα και έχετε εκπνεύσει. Οι τιμές αυτού του δείκτη σχετίζονται και με την υγεία:

Τέλος, σύμφωνα με το Πανεπιστήμιο του Harvard, περίπου το 10% του συνολικού μας λίπους αποθηκεύεται σπλαχνικά, επομένως ένα αυξημένο ποσοστό λίπους στο σώμα πιθανότατα δείχνει και αυξημένο σπλαχνικό λίπος.

Οι σύγχρονοι λιπομετρητές σώματος μπορούν, επίσης, να μας δώσουν μία εκτίμηση για το σπλαχνικό λίπος, με φυσιολογικές τιμές κάτω του 12 στην κλίμακα αυτή.

Πώς μπορεί λοιπόν κάποιος να εκτιμήσει αν έχει σπλαχνικό λίπος;

Αν και το ακριβές ποσοστό μπορεί να καθοριστεί μόνο με τομογραφία, δείτε τρεις παράγοντες που συμβάλλουν στην εκτίμηση:

Σχήμα σώματος

Το σχήμα του σώματός σας μπορεί να σας βοηθήσει να καταλάβετε τον τρόπο που αποθηκεύει το λίπος. Οι άνθρωποι και κυρίως οι γυναίκες με σωματότυπο «αχλάδι» συγκεντρώνουν το περιττό βάρος στο κάτω μέρος του σώματος.

Τα χαρακτηριστικά του συγκεκριμένου σωματότυπου είναι η μεγάλη περιφέρεια, η λεπτή μέση, τα λεπτά χέρια και οι στενοί ώμοι. Αντίθετα, όσοι έχουν σωματότυπο «μήλο», συγκεντρώνουν λίπος στην περίμετρο της μέσης, δηλαδή στην κοιλιά και το στήθος.

Περίμετρος μέσης

Πάρτε τη μεζούρα και μετρήστε την περιφέρεια της μέσης σας. Είναι σημαντικό να είστε χαλαροί και να μην ρουφάτε την κοιλιά σας. Επαναλάβετε τρεις φορές και υπολογίστε τον μέσο όρο.

Οι άνδρες δεν πρέπει να έχουν περίμετρο μέσης πάνω από 102 εκατοστά και οι γυναίκες πάνω από 89 εκατοστά.

Αναλογία μέσης-γοφών

Το μόνο που πρέπει να κάνετε είναι να μετρήσετε την περιφέρεια της μέσης και των γοφών σας και στη συνέχεια να διαιρέσετε τους δύο αριθμούς μεταξύ τους.

Ο αριθμός που θα προκύψει, δηλαδή η αναλογία μέσης-γοφών (WHR), είναι ενδεικτικός για τον καρδιαγγειακό σας κίνδυνο. Ο ΠΟΥ συνιστά η αναλογία μέσης-γοφών να μην ξεπερνά τις 0,85 μονάδες για τις γυναίκες και τις 0,9 μονάδες για τους άντρες.

Σπλαχνικό λίπος: Ποιες οι επιδράσεις του στην υγεία;

Μια αυξημένη περίμετρος μέσης είναι πολλά περισσότερα από ένα αισθητικό πρόβλημα. Και αυτό γιατί το αυξημένο σπλαχνικό λίπος αποτελεί, αποδεδειγμένα, ανεξάρτητο παράγοντα κινδύνου για διάφορα νοσήματα όπως:

• Οι καρδιαγγειακές παθήσεις
• Υπέρταση
• Σακχαρώδης Διαβήτης τύπου ΙΙ
• Καρκίνος στήθους και παχέος εντέρου
• Νόσος Alzheimer’s
• Συνολική θνησιμότητα

Ο λόγος για αυτό είναι ότι, αντίθετα με το τι πιστεύαμε μέχρι πρότινος, το λίπος αποτελεί έναν ενεργό ιστό ή αδένα που εκκρίνει ορμόνες και άλλες ουσίες με άμεση επίδραση στην υγεία μας. Για παράδειγμα, το σπλαχνικό λίπος έχει φανεί ότι εκκρίνει κυτοκίνες (όπως ο παράγοντας νέκρωσης όγκων (TNF-α) και η ιντερλευκίνη-6) που μπορούν να αυξήσουν τον καρδιαγγειακό κίνδυνο μέσω της επίδρασής στους στα κύτταρα. Επιπλέον, από το σπλαχνικό λίπος εκκρίνεται η ορμόνη RBP4 (retinol binding protein-4) η οποία φαίνεται να επιτείνει την ινσουλινοαντίσταση και έτσι να συμβάλει στην ανάπτυξη σακχαρώδους διαβήτη τύπου ΙΙ.

Ένας ακόμα λόγος για τον οποίο πιθανώς το σπλαχνικό λίπος να έχει τόσο άμεση επίδραση στην υγεία μας είναι ότι βρίσκεται κοντά στην πυλαία φλέβα, η οποία μεταφέρει το αίμα από την εντερική περιοχή πίσω στο ήπαρ. Έτσι, όλες οι ουσίες που εκκρίνονται από το σπλαχνικό λίπος μεταφέρονται στο ήπαρ όπου επηρεάζουν την παραγωγή λιπιδίων, με αποτέλεσμα την αύξηση της LDL («κακής») χοληστερόλης και τη μείωση της HDL («καλής») χοληστερόλης.

giatros-in.gr