Ψευδάργυρος: Τι είναι και πώς μας βοηθάει καθώς μεγαλώνουμε

Ο ψευδάργυρος είναι ένα βασικό μέταλλο που βρίσκεται σε κάθε κύτταρο. Ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα και καταπολεμά τις μολύνσεις. Βοηθά στην καλή υγεια του δέρματος των μαλλιών και των νυχιών και συμμετέχει στην παραγωγή κολλαγόνου.

Το μέταλλο αυτό είναι απαραίτητο για να λειτουργήσουν περισσότερα από 300 ένζυμα, τα οποία εμπλέκονται σε χημικές διεργασίες που οδηγούν στη σύνθεση πρωτεϊνών, την παραγωγή ορμονών αλλά και τη γενικότερη ευεξία.

Παρά τη μεγάλη σημασία του ψευδαργύρου για την υγεία και την ομορφιά, αρκετοί είναι οι άνθρωποι που παρουσιάζουν έλλειψη.

Πώς ο ψευδάργυρος ενισχύει την ανοσολογική λειτουργία και όλα όσα πρέπει να ξέρεις.

Τα χαμηλά επίπεδα ψευδαργύρου μπορούν να απειλήσουν το ανοσοποιητικό σύστημα. Καθώς κανείς μεγαλώνει, το ανοσοποιητικό του σύστημα είναι πιο επιρρεπές σε εξασθένηση, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά, ακόμη και θανατηφόρα, προβλήματα υγείας. Προκειμένου να περιοριστεί αυτός ο κίνδυνος, είναι απαραίτητο να διατηρηθεί η υγιής ανοσία μέσω μιας διατροφής πλούσιας σε βιταμίνες και άλλα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά.

Η υγιεινή διατροφή μειώνει τις πιθανότητες αναπνευστικών ασθενειών, επειδή πολλά μικροθρεπτικά συστατικά συνεργάζονται για την υποστήριξη της σωστής ανοσολογικής λειτουργίας. Τα φυτοχημικά από πολύχρωμα λαχανικά, φρούτα και άλλες φυτικές τροφές έχουν επίσης αντιμικροβιακά και ανοσοενισχυτικά αποτελέσματα.

Πώς θα έχουμε επάρκεια ψευδαργύρου μεγαλώνοντας

Η μειωμένη ανοσολογική λειτουργία αυξάνει την ευαισθησία στην πνευμονία και τη γρίπη, εκτός από την αύξηση του κινδύνου ανάπτυξης αυτοάνοσων ασθενειών και καρκίνων. Η διατήρηση επαρκούς ποσότητας ψευδαργύρου μπορεί να περιορίσει τη μείωση της ανοσολογικής λειτουργίας που επέρχεται συχνά με την πάροδο του χρόνου.

Αρκετές μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι οι ηλικιωμένοι διατρέχουν κίνδυνο ανεπάρκειας ψευδαργύρου, με το πρόβλημα να επιδεινώνεται επειδή μπορεί να υπάρξει απώλεια της δυνατότητας απορρόφησης καθώς κανείς μεγαλώνει.

Ειδικά για τους ηλικιωμένους, η διατήρηση επαρκών επιπέδων ψευδαργύρου μπορεί να έχει ιδιαίτερη σημασία για την πρόληψη της πνευμονίας. Για τους ηλικιωμένους, μολυσματικές ασθένειες όπως η πνευμονία, είναι μεν σοβαρές, αλλά αποτρέψιμες μορφές ασθένειας. Μελέτες έχουν δείξει ότι οι ηλικιωμένοι με φυσιολογικά επίπεδα ψευδαργύρου είχαν μικρότερη πιθανότητα εμφάνισης πνευμονίας σε σύγκριση με εκείνους με χαμηλά επίπεδα ψευδαργύρου ορού.

Μελέτες επίσης δείχνουν ότι οι ηλικιωμένοι με φυσιολογικά επίπεδα ψευδαργύρου βλέπουν άμεσα αποτελέσματα και βελτίωση της λειτουργίας του ανοσοποιητικού συστήματος και της αντοχής στις μολύνσεις. Ακόμη, τα χαμηλότερα επίπεδα ψευδαργύρου έχουν συνδεθεί με υψηλότερο οξειδωτικό στρες.

Σε μελέτη του 2016 στο American Journal of Clinical Nutrition, δόθηκε σε μερικούς από τους ηλικιωμένους ενός γηροκομείου που είχαν ανεπάρκεια ένα συμπλήρωμα ψευδαργύρου, ενώ στους υπόλοιπους δόθηκε ένα εικονικό φάρμακο (placebo), και τα δύο σε καθημερινή βάση. Μετά από τρεις μήνες, η ομάδα που έλαβε συμπληρώματα ψευδαργύρου αύξησε τον αριθμό των Τ- κυττάρων και τα επίπεδα ψευδαργύρου στον ορό.

Στα άτομα που δεν ακολουθούν μια ισορροπημένη και πλούσια σε θρεπτικά συστατικά διατροφή προκειμένου να ενισχύσουν την ανοσολογική τους λειτουργία, η ανοσολογική λειτουργία αρχίζει να μειώνεται γύρω στις ηλικίες 60 έως 65.

Ακόμη όμως και εκείνοι που ακολουθούν μια σωστή διατροφή μπορεί να χρειαστούν συμπληρώματα ψευδαργύρου. Οι ανάγκες σε ψευδάργυρο εκτιμάται ότι είναι περίπου 50 τοις εκατό υψηλότερες για όσους ακολουθούν μια εντελώς φυτική διατροφή λόγω της μειωμένης βιοδιαθεσιμότητας από τα φυτικής προέλευσης τρόφιμα.

Το Phytate (φυτικό οξύ, που ονομάζεται επίσης εξαξιφωσφορική ινοσιτόλη ή πολυφωσφορική ινοσιτόλη) το οποίο είναι μια αντιοξειδωτική ένωση που βρίσκεται σε δημητριακά ολικής αλέσεως, όσπρια, ξηρούς καρπούς και σπόρους, εμποδίζει την απορρόφηση ορισμένων ορυκτών, συμπεριλαμβανομένου και του ψευδαργύρου.

Επιπλέον, πρέπει να αναφερθεί ότι υπάρχουν και άλλα μέταλλα όπως ο σίδηρος και το ασβέστιο, τα οποία επίσης παρεμβαίνουν στην απορρόφηση ψευδαργύρου. Τέλος, ο χαλκός ανταγωνίζεται τον ψευδάργυρο για τη δέσμευση πρωτεϊνών μέσα στα κύτταρα του σώματος.

Πώς ο ψευδάργυρος ενισχύει την ανοσολογική λειτουργία

Αν και ο ψευδάργυρος έχει πολλές διαφορετικές λειτουργίες στο σώμα, τα χαρακτηριστικά της δυσλειτουργίας της ανοσολογικής ικανότητας καθώς κανείς μεγαλώνει, είναι παρόμοια με αυτά της ανεπάρκειας ψευδαργύρου, υπονοώντας ότι η μείωση του ψευδαργύρου θα μπορούσε να είναι ένας σημαντικός παράγοντας για τη μείωση της ανοσολογικής λειτουργίας στους πιο ηλικιωμένους.

Ο ψευδάργυρος είναι απαραίτητος για τη σύνθεση του DNA και τον πολλαπλασιασμό των κυττάρων, και για το λόγο αυτό, τα κύτταρα που πολλαπλασιάζονται σε μεγάλο βαθμό, όπως τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος, εξαρτώνται από την επαρκή ποσότητα ψευδαργύρου. Η ανάπτυξη ή η λειτουργία διαφορετικών τύπων ανοσοκυττάρων, όπως τα μακροφάγα, τα ουδετερόφιλα, τα φυσικά φονικά κύτταρα, τα Τ κύτταρα και τα Β κύτταρα επηρεάζονται από την ανεπάρκεια ψευδαργύρου.

Εκτός από τον ρόλο του στο ανοσοποιητικό σύστημα, ο ψευδάργυρος μειώνει επίσης το οξειδωτικό στρες, διαδραματίζει δομικό ρόλο σταθεροποιώντας τις πρωτεΐνες, ρυθμίζει την έκφραση πολλών γονιδίων και ρυθμίζει εκατοντάδες χημικές αντιδράσεις στο σώμα. Ο ψευδάργυρος απαιτείται επίσης για την έκκριση και απελευθέρωση νευροδιαβιβαστών και ινσουλίνης στον εγκέφαλο.

Η διατήρηση της ποσότητας του ψευδαργύρου σε φυσιολογικά επίπεδα, θα μπορούσε να είναι το κλειδί για να ζήσει κανείς μια μακρά, υγιέστερη ζωή βελτιστοποιώντας τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. Ο ψευδάργυρος, σε συνδυασμό με την κατανάλωση μιας θρεπτικής, πλούσιας σε θρεπτικά συστατικά διατροφής, επιβραδύνει τη διαδικασία γήρανσης και μειώνει τον κίνδυνο πνευμονίας και άλλων απειλητικών για τη ζωή λοιμώξεων.

Οι τροφές που περιέχουν ικανοποιητικές ποσότητες ψευδαργύρου είναι τα στρείδια (πάρα πολύ), το συκώτι, ο κολοκυθόσπορος, το σουσάμι, τα όσπρια, το βοδινό, το αρνί, το χοιρινό, το σιτάλευρο ολικής άλεσης, τα μύδια και το ρύζι (βλέπε παρακάτω πίνακα). Η βιοδιαθεσιμότητα (απορρόφηση) πάντως είναι αρκετά μεγαλύτερη από τις ζωικές τροφές σε σχέση με τις φυτικές.

www.shape.gr